Με το Προεδρικό διάταγμα 126/11-11-16, τροποποιήθηκε η διαδικασία αξιολόγησης των μαθητών στο Γυμνάσιο. Ο στόχος ήταν να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον εκπαιδευτικών και μαθητών στην ουσία της εκπαιδευτικής πράξης και όχι στην αξιολόγηση ως αυτοσκοπό. Το διδακτικό έτος πλέον είναι χωρισμένο σε δύο τετράμηνα, με το πρώτο να διαρκεί από τις 11/9 έως τις 20/1 και το δεύτερο από τις 21/1 έως τις 31/5.
Αμέσως μετά ακολουθεί η διαδικασία των γραπτών προαγωγικών (για την Α και τη Β Γυμνασίου) ή απολυτηρίων (για τη Γ Γυμνασίου) εξετάσεων, οι οποίες ολοκληρώνονται μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου. Για τους μαθητές που δεν θα επιτύχουν την προαγωγή ή την απόλυση, θα οργανώνεται εντατικό πρόγραμμα ενισχυτικής διδασκαλίας και θα συμμετέχουν στη δεύτερη εξεταστική περίοδο, κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου.
Τα μαθήματα του Γυμνασίου είναι ταξινομημένα σε τρεις ομάδες, για κάθε μία από τις οποίες προβλέπονται διαφορετικές διαδικασίες αξιολόγησης. Οι ομάδες είναι:
ΟΜΑΔΑ Α: 1. Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία (Γλωσσική Διδασκαλία και Νεοελληνική Λογοτεχνία), 2. Μαθηματικά, 3. Φυσική 4. Ιστορία.
ΟΜΑΔΑ Β: 1. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία (Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Αρχαία Ελληνικά Κείμενα από Μετάφραση), 2. Χημεία, 3. Βιολογία, 4. Γεωλογία-Γεωγραφία, 5. Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, 6. Θρησκευτικά, 7. Αγγλικά, 8. Δεύτερη ξένη γλώσσα και 9) Οικιακή Οικονομία.
ΟΜΑΔΑ Γ: 1. Τεχνολογία - Πληροφορική, 2. Μουσική -Καλλιτεχνικά 3. Φυσική Αγωγή και στο δικό μας σχολείο το Project της Β και της Γ Γυμνασίου.
Στο γυμνάσιο υπάρχουν μαθήματα τα οποία αξιολογούνται μόνο προφορικά κατά τη διάρκεια της χρονιάς και άλλα τα οποία αξιολογούνται τόσο προφορικά όσο και γραπτά στις επαναληπτικές εξετάσεις του Ιουνίου. Στο άρθρο αυτό απαντάμε στις βασικές ερωτήσεις που μπορεί να έχετε, ειδικά οι μαθητές της α Γυμνασίου. Φυσικά δεν θα ξεχνάτε ποτέ ότι άσχετα με τη νομοθεσία, τα καλά αποτελέσματα εξαρτώνται από την ....καλή μελέτη
Η αξιολόγηση στο σχολείο είναι μία διαρκής διαδικασία η οποία κυρίως αποσκοπεί στην αποτίμηση της ακαδημαϊκής πορείας των μαθητριών και των μαθητών και δευτερευόντως στην πιστοποίηση της επιτυχίας ή της αποτυχίας. Το ζητούμενο πρέπει να είναι ο προσδιορισμός των αδυναμιών των μαθητών ώστε να τις θεραπεύσουμε και των ισχυρών τους σημείων, ώστε να τα ενισχύσουμε. Για την αξιολόγηση κατά τη διάρκεια των τετραμήνων συνεκτιμώνται η συνολική συμμετοχή του μαθητή ή της μαθήτριας στη μαθησιακή διδασκαλία (τα ερωτήματα που θέτει και που απαντά, η συνεργασία με τους συμμαθητές), η συνέπεια, η επιμέλεια, η ποιότητα των εργασιών κλπ. Επίσης, για τα μαθήματα των ομάδων Α και Β, προβλέπονται, κατά τη διάρκεια των δύο τετραμήνων, ωριαίες και ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες (test), οι οποίες επίσης προσμετρώνται για την αξιολόγηση.
Συγκεκριμένα, για τα μεν μαθήματα της Α ομάδας, προβλέπεται ωριαία γραπτή δοκιμασία μόνο για το πρώτο τετράμηνο, ενώ για τα μαθήματα της Β ομάδας προβλέπεται μία ωριαία δοκιμασία για το Α τετράμηνο και μία για το Β, η οποία μπορεί να αντικατασταθεί με κάποια ομαδική ή ατομική εργασία.
Γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις τον Ιούνιο γίνονται μόνο στα τέσσερα μαθήματα της Ομάδας Α. Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου. H εξεταστέα ύλη είναι τα 3/5 της ύλης που διδάχθηκαν οι μαθητές κατά τη διάρκεια της χρονιάς, με την προϋπόθεση ότι αυτή δεν είναι λιγότερη από τη μισή διδακτέα ύλη (διδακτέα είναι η ύλη που προβλέπεται να διδαχθεί από το αναλυτικό πρόγραμμα). Τα θέματα είναι κοινά για όλη την τάξη, ορίζονται δε από επιτροπή που αποτελείται από όλους τους καθηγητές που δίδαξαν το μάθημα κατά τη διάρκεια της χρονιάς και το διευθυντή του σχολείου. Επιτρέπεται να υπάρχουν χωριστά θέματα για κάποιο τμήμα, εάν συντρέχουν ειδικοί λόγοι, οι οποίοι πρέπει να τεκμηριωθούν επαρκώς. Σε κάθε μάθημα τα θέματα πρέπει να είναι τέτοια ώστε “να ελέγχεται η απόδοση πληροφοριακών γνωστικών στοιχείων και να διερευνάται η ικανότητα του μαθητή να επεξεργάζεται δημιουργικά ένα δεδομένο υλικό σχετικό με το αντικείμενο στο οποίο εξετάζεται”.
Μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων, οργανώνεται πρόγραμμα υποστηρικτικής διδασκαλίας για όσους μαθητές απέτυχαν να προαχθούν στην επόμενη τάξη ή να απολυθούν από τη Γ τάξη και στη συνέχεια επανεξετάζονται σε επαναληπτική εξεταστική περίοδο, κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου. Οι μαθητές που έχουν αποτύχει σε μαθήματα της ομάδας Α επανεξετάζονται τόσο γραπτά όσο και προφορικά, ενώ όσοι έχουν αποτύχει στα υπόλοιπα μαθήματα επανεξετάζονται μόνο προφορικά. Η γραπτή ανακεφαλαιωτική εξέταση, και στις δύο περιόδους, σε κάθε μάθημα διαρκεί 2 ώρες, εκτός από το μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, του οποίου οι δύο κλάδοι (Γλωσσική Διδασκαλία και Νεοελληνική Λογοτεχνία) συνεξετάζονται σε τρίωρη εξέταση. Η μορφή των εξετάσεων κατά μάθημα έχει ως εξής:
Θεωρητικά με την αξιολόγηση της μαθητικής επίδοσης επιδιώκουμε να υπηρετήσουμε την ανάπτυξη του μαθητή, να διευκολύνουμε την ανατροφοδότηση της διδασκαλίας και να βελτιώοουμε συνολικά την μαθησιακή διαιδκασία. Παρά τις καλές προθέσεις πολύ συχνά η αξιολόγηση μετατρέπεται σε αυτοσκοπό, δίνει ώθηση στη βαθμοθηρία και καλλιεργεί τον ανταγωνισμό μεταξύ των μαθητών. Μπορείτε να βρείτε μία εισήγηση για τα βασικές μορφές της εκπαιδευτικής αξιολόγησης
Παραδοσιακά στα σχολεία για την αξιολόγηση των μαθητών χρησιμοποιούμε την βαθμολογία. Με εργαλείο τη δεκαβάθμια κλίμακα για το δημοτικό και εικοσαβάθμια για το γυμνάσιο και το λύκειο, κατατάσσουμε τους μαθητές μας σε μία σειρά και αποφασίζουμε αν είναι ικανοί να προαχθούν στην επόμενη τάξη, ποιοι θα πάρουν βραβείο ή αριστείο ή ποιοι θα περάσουν στο Πανεπιστήμιο. Με αυτού του είδους την αξιολόγηση, την αποκαλούμενη και «τελική αξιολόγηση», το σχολείο λειτουργεί ως μηχανισμός επιλογής.
Άμεση συνέπεια του «τελικού χαρακτήρα» της εκπαιδευτικής αξιολόγησης, είναι ότι ο ρόλος της βαθμολογίας στο σχολείο έχει γίνει κυρίαρχος. Οι μαθητές δεν επικεντρώνουν την προσοχή τους σε αυτά που θα μάθουν και στις δεξιότητες που θα αποκτήσουν, αλλά στο βαθμό που θα πάρουν.
Η μετατόπιση του ενδιαφέροντος από την ουσία της εκπαιδευτικής πράξης στη βαθμολογία, τείνει να γίνει κυρίαρχη κοινωνική συμπεριφορά με αποτέλεσμα να εμποδίζονται οι προσπάθειες παραγωγής ουσιαστικού εκπαιδευτικού έργου. Έχει χαθεί η αυτοτέλεια των εκπαιδευτικών βαθμίδων, αφού ότι η κάθε μία αντιμετωπίζεται ως προθάλαμος της άλλης, με τελικό ζητούμενο να ανταποκριθεί ο μαθητής στις εξετάσεις για την επιλογή στο Πανεπιστήμιο, ακυρώνονται καινοτόμες πρωτοβουλίες διότι «μόνο ο βαθμός μετράει», περιορίζεται σημαντικά το πολιτιστικό έργο του σχολείου (ειδικά στο λύκειο), δεν υπάρχουν μαθήματα επιλογής, κυριαρχεί ο εγκυκλοπαιδισμός στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Παράλληλα, στρεβλώνεται τόσο η σχέση του παιδιού με την οικογένειά του, αφού η εκπαίδευση του παιδιού συνδέεται με ένα σύστημα ποινών και αμοιβών που αποδίδονται από τους γονείς του με βάση «τους βαθμούς που έφερε», ενώ ταυτόχρονα στρεβλώνεται και η σχέση του παιδιού με τους δασκάλους και τους καθηγητές του, οι οποίοι ενώ είναι οι αρμόδιοι να το καθοδηγήσουν, να το υποστηρίξουν και να το βοηθήσουν να αναπτυχθεί πνευματικά και να καλλιεργηθεί, είναι ταυτόχρονα εκείνοι που με το βαθμό που θα βάλουν, θα προκαλέσουν την τιμωρία του ή την ανταμοιβή του.